Terwijl ik dit schrijf, geeft de buitenthermometer dik 12 graden aan. Wat nou, kou in December? Prima weer voor een relaxte wandeling, uitdagend grondwerk (!) of een fijne training onder het zadel (mits je paard een niet al te dikke ‘winterjas’ heeft want die vacht had op een gure winterkou gerekend!)

Intussen heeft NMLhealth.com een aardig stukkie geschreven over… paarden in de winterkou! (ook te lezen op https://www.nmlhealth.com/blog/paarden-de-winterkou-waar-moet-je-op-letten)

In gesprek met Eva Goudswaard, Bowentherapeut 

Regelmatige beweging voor een goede circulatie

De basis voor een gezond paard is vanuit mijn invalshoek een gezonde bloedcirculatie. Dit bereik je vooral met -vrije- beweging. Ook in de winter is het erg belangrijk om het paard voldoende te laten bewegen. Kan een paard vrij naar binnen en naar buiten lopen? Dan is het nog de vraag of hij dat wel voldoende doet. Als een ouder paard teveel in de schuilstal blijft staan omdat hij daar zijn voer krijgt, dan is het zaak om meer afleiding te bieden en wat lekkers op een andere plek aan te bieden. Ook een dagelijks wandelingetje met je paard is goed in de winter.

Beweging, beweging, beweging

Beweging zorgt voor doorbloeding. Een paard met een goede doorbloeding kan zichzelf beter warm houden. 23/7 in een box van 3 x 3 gedurende de winter, dat vind ik niet natuurlijk en ook ongezond. Nog niet zo lang geleden hadden een aantal paarden het nog slechter, dan werden ze gestald in zogenaamde stands waar al helemaal geen beweging mogelijk was. We gaan gelukkig de goede kant op qua bewegingsruimte. Een paard dat kan scharrelen, een hapje hier een hapje daar, dat is mijns inziens het ideale plaatje voor paarden die niet in de sport lopen.

Ondersteuning van het oudere paard met Bowen therapie

Oudere paarden hebben in de winter sneller last van spierstijfheid. Ik kan dit gelukkig makkelijk los maken met de Bowen therapie. Ik werk op de fascia, een ononderbroken driedimensionaal web van bindweefsel dat zich uitstrekt naar alle zijden van het paardenlichaam en wordt bezenuwd door γ-motorneuronen. Ik zie het lichaam van het paard als een topografische kaart, ik maak in meerdere regio’s dat bindweefsel los.

Fascia

Het bestaat eigenlijk uit drie lagen: de oppervlakkige fascia, de diepe fascia en de viscerale fascia. De fasciae verbinden het gehele lichaam. Het geeft vorm aan het lijf, het geeft steun en werkt als schokbreker. De fasciae spelen een belangrijke rol in de beweeglijkheid, de spierspanning en het immuunsysteem.

Stress of een onregelmatigheid? Lees je paard!

Maar ook stress heeft een heel grote invloed op het lichaam. Het veroorzaakt een samentrekking van de fascia met lichamelijke klachten tot gevolg. Ik geef af en toe de workshop leren kijken naar je paard en zeg dan: ‘zet jezelf eens uit en bestudeer je paard’. Kijk naar de ogen, de mimiek. Is de kaak gespannen en strak, of de neus? Hoe is het orenspel? Gebruik je zintuigen, luister, kijk en ruik! Maar ook, voelt je paard stijf in de beweging, is er een onregelmatigheid? Pas op dat het paard niet gaat compenseren maar roep zo snel mogelijk hulp in van een manueel (Bowen) therapeut.

Suppleren in de winter?

Naast voldoende beweging adviseer ik bij stramme paarden altijd een supplement met glucosamine en magnesiumcitraat ter ondersteuning van mijn behandeling. Ook Silicium is een goede aanvulling voor een goed functionerend bindweefsel. Maar let op, die supplementen werken niet als bindweefsel helemaal verkleefd is. Als een paard muurvast zit, dan worden de bouwstoffen niet goed opgenomen.

Een dekentje op in de winter?

Laat je een paard in zijn wintervacht of scheer je en doe je hem een jas aan? Dat hangt natuurlijk af van waar je hem voor gebruikt. Wedstrijdpaarden die hun warmte tijdens en na een training niet goed kwijt kunnen door de wintervacht worden vaak geschoren.

De wintervacht zorgt voor laag lucht die als isolatie werkt. Voel maar met je hand, de buitenkant is koud, steek je hand erin, dan voel je eronder de warme huid. Bij manen kan je dat ook doen maar daar zijn meer laagjes dus dat voelt warmer.

De natuurlijke luchtlaag van de vacht wordt minder door belasting met een deken. Maar als de normaal opstaande haartjes niet goed werken of wintervacht niet goed is, dan neemt een deken de werking van de luchtlaagjes over. Zo’n deken moet wel goed ademen en geen vocht doorlaten van buiten.

Het ene paard is het andere niet. Vooral oudere paarden zijn met koud weer strammer en stijver. Het verkleefde bindweefsel beperkt ze in het bewegen. Als zo’n paard die beperking voelt gaat ie er geen energie meer in steken en blijft dus in het schuilstalletje staan. Losmaken van het bindweefsel zorgt voor goede doorbloeding, het paard krijgt het warmer en is een stuk losser en gaat weer beter bewegen. Zo’n behandeling heeft maandenlang effect.

Tot slot: heb geduld met je ouwetje

Veel oude paarden hebben startproblemen. Zorg dan voor een goede warming up. Ik vergelijk ze met een oude diesel die langer nodig heeft om op gang te komen. Dus neem de tijd, dat geldt ook voor de cooling down. Verstandig en ook leuk is om 10 minuten voor het eindpunt van een ritje af te stappen en gezellig naast je paard te gaan lopen. Ik kan het uit eigen ervaring adviseren. Maak contact met je paard, leer hem nog beter kennen. Ook je paard meenemen naast de fiets, het is echt niet raar, ook al denken sommige mensen daar anders over, alsof een paard alleen maar is om op te zitten..

Ik vergeet steevast ALTIJD klanten te vragen een reactie of ervaring te schrijven voor de reacties-pagina van m’n website terwijl dit juist zo waardevol kan zijn voor andere paardeneigenaren. Gelukkig zijn sommige mensen zo attent om daar zelf aan te denken: superleuk!

Dit is de meest recente (22 jan. 2021):

Na een half jaar is Dahlia, mijn KWPN merrie, weer onder handen genomen door Eva. Dahlia was een half jaar terug sterk vermagerd. Het hooibeleid en haar gevoeligheid voor suikers/ kuil maakte het vinden van een oplossing een moeilijke puzzel. Gelukkig kwam er een plek vrij in een Paradise Paddock met droog goed hooi wat de paarden onbeperkt aangeboden krijgen. Daarbij kreeg Dahlia spieropbouwers en ziet ze er inmiddels een stuk beter uit. Nu werd het weer tijd voor een behandeling van Eva om te bekijken hoe de bespiering is. De zwakke punten en de oefeningen die Eva daarbij adviseert gaan Dahlia helpen om zichzelf beter te gaan dragen. En wie weet kan ze dan ook mij weer gaan dragen. Niet andersom adviseerde Eva me. Onder het zadel maak je geen spieren aan als het paard die bespiering nog niet heeft. Dan help je juist blessures in de hand. Dus ik doe rustig aan. Geduld is juist bij paarden een hele schone zaak!
Tijdens de behandeling mocht Dahlia zichzelf lekker krabben en vroeg ze Eva ook om een handje te helpen. Als dank werd ook Eva gegroomd door Dahlia. Eva is erg vriendelijk maar ook duidelijk naar de paarden. Daarbij heeft Eva veel know how wat ze graag deelt. Ze ziet goed in de wandelgang hoe het paard beweegt en bekijkt of ze dit ook terug voelt in haar behandelwijze. Eva nam me stap voor stap mee in het proces en legde naderhand nog een keer duidelijk uit wat ze ondervond en hoe ze er tegen aan kijkt. Eva is eerlijk en doelgericht bezig het paard helemaal los te werken. Prachtig om het effect en uiteindelijke resultaat te kunnen zien. Een paard wat dieper kan ontspannen in haar lijf. De bewegingen zijn vrijer waardoor het paard zich mentaal ook vrijer kan gaan voelen. Er was in de ogen van Dahlia ook een verandering te zien. Een diepere warme gloed. Dahlia vond het soms even onaangenaam, maar vlak daarna zag ik de ontspanning intreden in haar lijf. Eva praat ook met haar en doet van alles tegelijk volgens mij. Ik ben zeer tevreden met de professionaliteit waarmee Eva te werk gaat. Ik merk verschil in het fysieke functioneren maar ook het mentale welzijn van m’n paard. En dat is een hele fijne combinatie! Dankjewel Eva. Tot over drie maanden! Joke 

Eva Goudswaard: ‘Ik krijg vaak een zachte wind als dank’

Door NML health op 13 mei 2020 Leestijd 3 minuten

Regelmatig wordt de hulp van Eva Goudswaard van Fit-Paard ingeroepen bij paarden met spijsverteringsklachten. Meestal gaat het dan over dun mesten. Met Equine Bowentherapie, waarbij door het losmaken van de fascia ook de darmen ontspannen, kun je bij lichte koliekachtige klachten veel bereiken. Eva: ‘Ik betrek de voeding en de mate van beweging ook altijd in de behandeling. Het is mooi om zo samen met de eigenaar het paard te kunnen helpen. Op dat moment en in de toekomst.”

Spijsverteringsproblemen steken vaak de kop op in het voorjaar. Na een lange winter op stal, waarbij het paard minder beweging heeft gehad, is de overgang naar de wei groot. Zeker als in het voorjaar, zoals in dit jaar, de dagen al vroeg heel zonnig zijn, maar de nachttemperatuur nog rond het vriespunt ligt. Het gras staat hierdoor bol van de suikers en als je niet oplet krijgt ook jouw paard in korte tijd teveel suikers te verwerken. Eva: “Met direct het gevaar op hoefbevangenheid en koliekachtige verschijnselen. Het is zo gebeurd. Ik zie het direct als ik het paard benader. Een paard staat dan letterlijk stijf.” Daarmee doelt Eva op de spanning in de fascia. Met de Bowen massagetechniek maakt Eva het bindweefsel los. Dit heeft een positief effect op de doorbloeding en ontspanning. En omdat de fascia door het hele lichaam met elkaar verbonden zijn werkt dat ook door tot in de fascia rondom de organen. Hierdoor kunnen zij beter hun werk doen.

Hoe ga je te werk bij spijsverteringsproblemen?

“Voordat ik ga behandelen wil ik eerst alles weten van het paard. Ik kijk naar zijn leefomgeving, naar de mest – bij diarree zie je de sporen terug op de staart en achterbenen- en ik vraag tijdens de anamnese naar het voer- en weidemanagement. Vaak denken paardeneigenaren het heel goed te doen en geven ze bij diarree bijvoorbeeld een supplement dat bedoeld is om de ontlasting te normaliseren. Bij nader bestuderen van het etiket blijkt dan dat zo’n product soms tot wel 50% uit suikers bestaat. Helaas zijn middelen nog volop te koop en zijn ze beslist niet zinvol. Daar hebben we het dan over en dan geef ik tips voor betere voeding eventueel een kwalitatief goed supplement voor dit paard. Passend bij zijn situatie en binnen de mogelijkheden van de eigenaar. En we hebben het over het belang van gezond bewegen.”

“Dan pas komt het moment dat ik bij het paard de fascia ga voelen. Vooral langs de lange rugspier vind je al snel verklevingen. Je kunt dan verwachten dat dat ook bij de buik het geval is, deze zogenoemde core-spieren werken in synergie met elkaar en dat voel je ook aan de spanning in de fascia. Als de darmen erg onrustig zijn of juist te weinig doen, kun je dat voelen door de buikwand heen. Als ik het bindweefsel vervolgens ga losmaken, zie je al snel pure ontspanning ontstaan: het paard laat het hoofd zakken, begint te gapen, oogleden worden zwaar en als ik met de achterhand bezig ben krijg ik vaak een dankbare wind in mijn gezicht. Na een behandeling is het paard echt doodmoe. Het moet er een paar dagen van bijkomen.”

Mooi om dat effect te zien. Is het paard dan van zijn problemen af?

“Het resultaat is een combinatie van een aanpassing in voeding en bewegen aan de ene kant en het effect van de Bowentherapie aan de andere kant. Mijn ervaring is dat diereigenaren echt de intentie hebben om het voor hun paard goed te doen. Meestal zijn twee of drie behandelingen dan voldoende om een paard letterlijk weer goed in zijn vel te laten zitten. Vervolgens houd ik ze in onderhoud en kom ik tweemaal per jaar langs. Als de ontlasting langdurig van slag is geweest – wat vaak voorkomt na een kuur met antibiotica – adviseer ik een probioticakuur om de darmflora weer in balans te brengen. Alleen dan kunnen voedingsstoffen goed worden opgenomen en doen de darmen weer goed hun werk wat je terugziet in de algehele conditie van het paard en een mooie kwaliteit van de mest.”

Meer lezen over Bowen Therapie en Eva Goudswaard?

Lees de blog ‘In gesprek met…Eva Goudswaard’ en het verhaal over Tyra, die met Bowentherapie goed herstelde na een periode waarin ze meerdere koliekaanvallen doormaakte.
 

https://www.nmlhealth.com/blog/eva-goudswaard-ik-krijg-vaak-een-zachte-wind-als-dank

Vooralsnog blijft mijn praktijk geopend voor de (Bowen-)behandeling van je paard. Uiteraard volg ik strikt de voorschriften van het RIVM en hanteer (altijd) strenge hygiënische maatregelen. Ik verzoek mijn klanten zich hier ook aan te houden.

Om mijn werk goed en veilig (voor alle partijen) te kunnen (blijven) uitoefenen betekent dit ook dat je tijdens de behandeling van je paard minimaal 1,5 meter afstand van mij houdt.

En hoewel ik het altijd kan waarderen dat mensen (stalgenoten) het interessant vinden om mij aan het werk te zien… sorry, nu even niet… als ik binnen sta te behandelen. Buiten, als er veel ruimte is, is het geen probleem, echter niet meer dan 1 toeschouwer! Uiteraard ben ik altijd bereid vragen van geïnteresseerden te beantwoorden na afloop van een behandeling.

Samen krijgen we corona onder controle.

Blijf gezond, veilig en verstandig!

Kijk naar je paard! Dat was de boodschap van een geslaagde Ruitersportavond

Een volle zaal met betrokken professionals uit de ruitersportwereld, twee deskundige sprekers en het PUUR team waren de ingrediënten van een zeer geslaagde ruitersportavond bij NML health. Kijk naar je paard! Dat was de onderliggende boodschap van beide presentaties.

Bowen Therapeute Eva Goudswaard vertelde over haar fascinatie voor fascia. Een fascinatie die voor haar handen en voeten kreeg in de Bowen Therapie, een uit Australië overgewaaide bindweefseltechniek voor paarden.

Fascinatie voor fascia

Fascia, het vlies rondom spieren en andere structuren in het lichaam spelen een hoofdrol in een goed functionerend paardenlichaam. Bij problemen – spierblessure, maar ook darmproblemen of wat er ook maar mis kan zijn in het lichaam – gaat deze fascia verkleven en verstoort het het zelf genezend vermogen van het paard. De belangrijke rol van fascia wordt binnen de wetenschap steeds meer onderkend.

Eva: “Stress is de belangrijkste boosdoener waardoor de fascia in het lichaam gaat verstijven. Helaas is stress niet te vermijden voor onze paarden: van nature zijn het vlucht- en kuddedieren en al doen we nog zo ons best, we brengen ze in situaties die in feite niet met hun natuur overeenkomen. Daarom vraag ik bij de anamnese altijd uitgebreid naar de voorgeschiedenis van het paard, wat heeft het allemaal meegemaakt in zijn leven? En wat kunnen we doen om het het dier aangenamer te maken. Daarnaast zeg ik altijd: kijk, luister naar, voel en ruik je paard. Ja. Ook ruiken, want ook gebitsproblemen hebben een enorme impact op de fascia en gezondheid van je paard.”

Met filmpjes illustreerde Eva wat ze bedoelt met ‘kijk naar je paard’. En inderdaad, als je weet waar je op moet letten, wordt het zo duidelijk wat je paard in zijn beweging je wilt vertellen. Eva: “Bij een gezond paard beweegt tijdens de gang alles mee. Wanneer je ziet dat je paard stijver of onregelmatig gaat lopen – kort lopen is heel kenmerkend bij verstijfde of verkleefde fascia – of zijn atletisch vermogen kwijtraakt, dan is het goed om in te grijpen. Met Bowen Therapie waarbij de fascia wordt losgemaakt spreek je het zelf herstellend vermogen weer aan. Elke keer geniet ik ervan om te zien hoe goed dat werkt.” Ook na een blessure of een stressperiode is het goed om naar de conditie van de fascia te kijken. Slecht verharen en het onvoldoende opnemen van voedingsstoffen zijn andere signalen dat de fascia verstijfd of verkleefd zijn. “Door het losmaken van de fascia worden supplementen en bouwstoffen beter opgenomen en afvalstoffen afgevoerd. Dat draagt bij aan het herstel van de gezondheid”, aldus de Bowen Therapeute.

Lees hier het hele artikel.

In aanloop naar de Ruitersportavond op  5 november in Weesp, waar ik wat mag komen vertellen over Bowentherapie, heeft NML Health’s Projectmanager Paard, Sandra Cartesan, mij een paar vragen gesteld:

In gesprek met… Eva Goudswaard, Equine Sporttherapeut en Bowen therapeut van Fit Paard

Bij NML health is Eva Goudswaard een zeer graag geziene klant, maar niet alleen een klant. Zij behandelt ook geregeld onze eigen paarden en is expert op haar vakgebied… Maar Bowen therapie is een vrij onbekende therapie, dus vraag ik Eva eerst eens te beschrijven wat zij precies doet.

”Ik ben gediplomeerd en gecertificeerd Bowen Therapeut voor paarden. Bowen Therapie  is een milde en bijzonder effectieve manuele behandelmethode waarbij gewerkt wordt op de fascia (bindweefsel-structuren) van het gehele paardenlichaam. Het zorgt ervoor dat de doorbloeding en circulatie via het lymfestelsel verbetert, waardoor afvalstoffen effectiever afgevoerd worden en herstel sneller optreedt. Het werkt ondersteunend, verhelpt blokkades in de rug en bevordert het genezingsproces bij onder meer kreupelheid, stijve of verkrampte spieren, spieratrofie en koliek. Bowen Therapie werkt tevens preventief: het kan heel veel problemen in houding en beweging voorkomen.”

Hoe kwam jij erbij om juist deze onbekende therapie te gaan leren?

“Ik was al sportmasseur voor paarden maar had (letterlijk) het gevoel dat door ‘alleen maar’ lokaal spieren te kneden, je een paardenlichaam nooit helemaal ‘los’ kan krijgen. Ik ben mij toen steeds meer gaan verdiepen in de anatomie en biomechanica maar dan met de focus op die fascinerende fascia! Ook tijdens dissecties werd mij steeds meer duidelijk dat juist de fascia-structuren de meest cruciale rol spelen in de gezondheid en het welzijn van het gehele paard: iedere spier en pees en ieder orgaan en gewricht wordt omgeven door fascia. Fascia hoort te zorgen voor de opname van bouwstoffen en de afvoer van afvalstoffen. Maar fascia kan zó makkelijk gaan verkleven omdat een vluchtdier tijdens pijn, stress, ongemak, herstel na een blessure maar ook tijdens een dagelijkse training zijn lijf (soms héél subtiel en bijna niet waarneembaar) ‘vastzet’. Ik kreeg de kans om een opleiding tot Bowen Therapeut te volgen. De beste weg die ik ooit ben ingeslagen”.

Eva verdiepte zich in de oorsprong en geschiedenis van de Bowen therapie in Australië en vond een Study Center dat juist bezig was de opleiding naar Nederland te brengen. Tijdens de opleiding vielen Eva de geweldige resultaten op bij haar 100 testpaarden, waaronder haar eigen paard.

Eva raakte als jong meisje al geboeid door paarden, of liever gezegd pony’s, die vlakbij haar huis in de wei stonden. Al vroeg mocht zij rijlessen nemen bij een manege waar zij tot haar 16e reed. Daarna ging zij Friese paarden inrijden en verkeersmak maken die alleen nog maar beleerd voor de kar waren. Haar eerste eigen paardje was een Dartmoor, Lars. Hij was een echte lieverd. Ook de kinderen van Eva konden alles met hem doen!

Als ik Eva vraag wat haar zo aantrekt in paarden antwoordt zij:

Paarden staan zó veel dichter bij de natuur dan wij mensen. Daar kunnen wij nog veel van (blijven) leren,mits wij goed naar paarden kijken en luisteren natuurlijk. En paarden zijn altijd eerlijk: jokken, liegen, aanstellen, overdrijven, dat kunnen zij allemaal niet.

Wat vind je het mooiste aan jouw werk?

Mijn werk is ongelooflijk dankbaar. Het mooiste moment is altijd weer te zien hoe ieder paard na een behandeling er ALTIJD meteen al beter uitziet (zachtere blik) maar vooral dat het beter beweegt, ruimer stapt, rechter (symmetrischer) is. Dit geldt ook voor het paard dat ‘gezond’ is maar door de behandeling weer ècht een Fit Paard kan zijn.

Heb je veel schrijnende dingen gezien bij paarden?

Ja, ik heb best heel erge dingen gezien, het meeste gelukkig niet ‘in real life’ (zoals die filmpjes over ‘de training’ van Tennessee Walking Horses die nog steeds regelmatig op Social Media voorbij komen) maar ALTIJD is de mens de veroorzaker en dat vind ik het allerergste. Wij zouden beter moeten weten, denk ik dan. Gelukkig ook zo veel ontroerende dingen mogen zien: van de geboorte van een veulen tot de communicatie tussen paarden (hoewel dat er natuurlijk niet altijd bepaald ‘ontroerend’) aan toe gaat. Of de ontspannen reactie van het meest gespannen introverte paard, op een Bowen behandeling; prachtig!

Adviseer jij ook wel eens voedingssupplementen?

Mijn behandeling begint altijd met een volledige anamnese om een compleet beeld te verkrijgen van het leven van het betreffende paard. Ik weet dan meteen ook welke voeding en eventuele supplementen het paard krijgt (en waarom en sinds wanneer). Als ik bijvoorbeeld een ouder paard aantref waarvan ik vermoed dat het geholpen kan worden met een Glucosamine supplement zal ik dat zeker adviseren. Ook hoor ik nog redelijk vaak dat eigenaren supplementen met veel vulstoffen/suikers aan hun paard geven. Ik bespreek dan de samenstelling van het betreffende supplement en adviseer ze een ander merk zoals bijvoorbeeld PUUR of Phytonics.

Wat is volgens jou het grootste misverstand over paarden?

Dat paarden net als mensen zijn…als de baas het koud heeft en een paard direct een deken op doet… of zelfs fleece dekentjes als ze warm zijn na het werk. Maar paarden zijn geen mensen en je moet ze ook niet als mensen behandelen. Wil je meer weten over Eva en haar werk?

Kijk op www.fit-paard.nl of schrijf je in voor de Ruitersportavond op 5 november aanstaande in Weesp waar Eva meer over haar werk zal vertellen. Lees ook de blog ‘Steuntje in de rug met Bowentherapie”

“Newfound ‘organ’ had been missed by standard method for visualizing anatomy” is de titel van een artikel dat vandaag gepubliceerd is in Scientific Reports door een NYU School of Medicine patholoog. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. En over welk nieuw ontdekt ‘orgaan’ gaat het? Juist. Het interstitium: the fascinating fascia. Connective tissue. Het bindweefsel waar Thomas Bowen een kleine 40 jaar geleden(!) een lange en intensieve studie naar deed en waar wij, Bowen therapeuten èn paardeneigenaren, hem tot op de dag van vandaag dankbaar voor zijn.

De fascia die wij tijdens dissecties op paarden (werkelijk overal!) tegenkomen, doet niet zo veel meer (behalve oersterk zijn). Evenals onder de microscoop van de in het artikel genoemde wetenschappers is fascia, post mortem, dan immers niet meer gevuld.

De fascia in het levende lichaam echter, doet alles: niet alleen organen, spieren, pezen, bloedvaten en huid omhullen maar het zorgt ook (en vooral) voor opname van bouwstoffen, afvoer van afvalstoffen, transport van lymfevocht… kortom: een bijzonder belangrijk ‘orgaan’ dat, om goed te kunnen blijven functioneren, de ruimte moet blijven houden en niet mag gaan verkleven (wat het, door verschillende oorzaken, met name bij paarden, helaas toch doet). Gelukkig bestaat daarvoor de Bowentechniek.

En inderdaad, zoals de wetenschappers in dit artikel schrijven: een paard met (kwaadaardige) tumoren zal ik niet behandelen. Want dat soort cellen wil je deze ‘lymfe-snelweg’ niet opsturen. Gelukkig zijn dit uitzonderingen.

En verder vind ik het fantastisch om te lezen dat de medische wetenschap de functie van fascia steeds meer (h)erkent. Mijn avond kan niet meer stuk.

Lees hier het hele artikel.

 

 

 

Steuntje in de rug met Bowentherapie: Tyra vindt het heerlijk

Door Ruth van Kessel op 30 mei, 2017 – 09:52

Op een zonnige middag in mei stapt Eva Goudswaard van Fit Paard monter het terrein van NML health op. Onze drie paarden kijken haar nieuwsgierig aan: wat komt deze dame doen? Van onrust is geen sprake, blijkbaar voelen ze dat Eva hier goede dingen komt doen. Tyra lijkt het meest geïnteresseerd in de bezoekster. Dat komt goed uit, want om haar draait het natuurlijk allemaal: na de zware periode met drie kolieken, kan de IJslandse merrie naast de NML health producten nog wel een extra zetje in de rug gebruiken.

Verhaal

Om zich een beeld van de gesteldheid van Tyra te vormen, heeft Eva eerst een uitgebreid gesprek met Irene Rol, de eigenaar van de merrie. Tussen de twee paardenkenners ontrolt zich al snel een boeiend gesprek, waarbij alle aspecten van het paardenlichaam van Tyra onder de loep worden genomen. Het onderzoek start met een uitgebreid gesprek over de gezondheid van Tyra met veel aandacht voor de voeding, de klachten en het verloop van het herstel. Eva: “Ik wil mezelf een zo compleet mogelijk beeld schetsen van het paard. De anamnese geeft mij al veel informatie over de mogelijke oorzaak van de klachten. Na een uitgebreide observatie en een ganganalyse, ga ik over op het lichamelijke onderzoek. 

Fit Paard

In haar praktijk Fit Paard voor sporttherapie voor paarden en Equine Bowen Therapie put Eva voor haar behandeling uit jarenlange ervaring met verschillende bodywork methodieken, waaronder Bowen Therapie, stretching en acupressuur. Toen zij in 2014 haar diploma voor Bowentherapie haalde, was zij een van de zes Bowentherapeuten die toen in Nederland actief waren. Eva: “Dat zijn er inmiddels wel wat meer geworden, maar nog steeds voel ik me een ambassadeur voor deze mooie zachte manuele behandelmethode, die uiterst effectief is. Bowen richt zich op de fascia: het bindweefsel dat alle spieren, pezen, botten, gewrichten, zenuwen en bloedvaten door het gehele lichaam omhult met als doel om het te ontspannen. Het is elke keer weer een prachtige ervaring: de paarden die ik behandel, ontspannen binnen enkele minuten en het effect van de aanraking is meteen zichtbaar.” Bowen Therapie is ontwikkeld door Thomas Bowen en vindt haar oorsprong in Australië. In 1993 bereikte de techniek Europa en wordt het ook in Nederland door steeds meer dierenartsen onderschreven. De zachte manuele behandeling van het bindweefsel zorgt voor een betere de doorbloeding van het weefsel en een effectieve afvoer van afvalstoffen door het lymfestelsel. Het bevordert het herstelproces bij onder meer kreupelheid, stijve of verkrampte spieren, spieratrofie en koliek. “Vooral het gegeven dat paarden zo genieten van de behandeling en het snelle resultaat, maakt dat ik zelf zo geniet van deze techniek. Overigens werkt Bowentherapie preventief ook erg goed en kan het blessures voorkomen, omdat je zorgt voor een optimale conditie van het paard.”

Gedreven

Als een echt paardenmeisje droomde Eva na haar middelbare school van een hippische beroepsopleiding. Om dit te bekostigen besloot ze eerst een jaartje geld te gaan verdienen, maar zoals dat wel vaker gebeurt, bleef ze plakken in haar eerste baan. Haar liefde voor paarden bleef echter onverminderd en naast haar werk volgde Eva diverse trainingen en cursussen op het gebied van anatomie, biomechanica, gedrag en welzijn van paarden. Eva: Deze kennis paste ik hobbymatig toe in mijn omgang met paarden. In 2011 ging mijn toenmalige werkgever failliet en wist ik dat dit het moment was om een carrièreswitch te maken. Vanaf dat moment ging ik volledig voor het paard, startte ik met de opleiding tot Bowen Therapeut – die precies dat jaar voor het eerst in Nederland gegeven werd, het moest blijkbaar zo zijn – en begon ik in 2014 met Fit Paard. Een stap waar ik nog dagelijks van geniet en over het onderwerp paard raak ik nooit uitgepraat en uitgeleerd.“

Tyra

Terug naar Tyra. Het onderzoek laat zien dat de merrie een korte beweging heeft, dat haar bekken wat scheef staat en dat het bindweefsel op verschillende plekken flink verkleefd is. Ook heeft Tyra iets opgezette speekselklieren, is haar maaggebied gevoelig en zit er in de brachiocephalicusspier halverwege aan de linkerzijde een verdikking. Eva: “Zoals bij de meeste paarden reageerde ook Tyra heel relaxt op de behandeling. Ook op de plekken waar ik nog meer verklevingen tegen kwam, stond ze toe dat ik deze losmaakte. Prachtig om te zien hoe ze na de behandeling letterlijk ruimer in haar vel zat, ze meteen veel ruimer bewoog, ze minder gevoeligheden aangaf en dat de scheefheid in haar bekken niet meer zichtbaar was.”Over zeven dagen komt Eva terug voor een vervolgbehandeling en zo nodig nog een derde. “Het paardenlichaam is na de therapie hard aan het werk. Je ziet vaak dat het paard ‘afkauwt’, waardoor in de mond veel meer speeksel wordt geproduceerd. Dat helpt het maagzuur te neutraliseren. Ook zie je dat een paard na de behandeling veel en vaker plast. Allemaal reacties die helpen om de afvalstoffen af te voeren. Ook is het paard de eerste dagen na de behandeling wat moe. Ik adviseer de eigenaar daarom om rustig, maar regelmatig met ze te wandelen en het paard eventueel wat ondersteuning te geven met de middelen van PUUR en Phytonics. Deze worden na een behandeling enorm goed opgenomen en ondersteunen het herstellende effect.” 

Tyra vindt het allemaal wel goed. Na een korte huppel trekt ze zich terug op een mals stukje in de wei. Eerst maar eens lekker eten, lijkt ze met haar blik te zeggen. Eva lacht: “Volgens mij voelt ze zich prima. Ik ben heel tevreden over dit resultaat.” En met een ‘tot volgende week’ stapt Eva weer in haar auto. Op naar haar volgende patiënt.

Zie:

https://www.nmlhealth.com/blog/steuntje-de-rug-met-bowentherapie-tyra-vindt-het-heerlijk

Of:

 

 

Tijdens de Open Dag van Stal Jacobs zal ik een demonstratie geven van een Bowen / bodywork behandeling van een paard. Ik geef uitleg en natuurlijk is er gelegenheid vragen te stellen.

LET OP: Op de afspraken die op 6 mei ter plaatse gemaakt worden mag ik 20% korting geven! *

* exclusief reiskosten (die overigens gedeeld kunnen worden indien ik meerdere paarden op dezelfde dag op dezelfde locatie behandel) en alleen geldig voor de eerste behandeling indien de (noodzakelijke) vervolgbehandeling binnen 8 dagen plaatsvindt.

Meer informatie? Zie: http://www.staljacobs.nl

 

De “februari-2017-actie” loopt lekker! Fijn dat er zoveel mensen zijn die zien hoe zinvol het is om (juist nu) je paard te laten behandelen en (weer) een FIT PAARD te hebben. Maar de maand is nog niet om en dus (voor wie de eerste aankondiging gemist heeft):

10% korting op ALLE* behandelingen waar in februari een afspraak voor wordt/is gemaakt!

En ineens is het weer februari. De maand waarin ik weer een jaartje wijzer word (en ik traditioneel weer mag trakteren) èn we hopelijk de koudste dagen van deze winter achter de rug hebben.

Zelfs als je paard geen (voor mensen waarneembare) fysieke ongemakken heeft, is dit een goed moment om je paard te helpen haar/zijn lijf weer ‘los’ te maken en de natuurlijke weerstand een boost te geven; kortom, een FIT PAARD te laten zijn.

Daarom: 10% korting op ALLE* behandelingen waar in februari een afspraak voor wordt gemaakt!

 

*voor alle Bowen / bodywork behandelingen die worden uitgevoerd in februari en/of maart 2017 en niet i.c.m. andere acties of abonnementen

Ook dit voorjaar willen we natuurlijk allemaal ons paard weer zo snel mogelijk laten genieten van het land! Heel begrijpelijk, maar we zullen ons (gedomesticeerde) paard toch ècht tegen zichzelf in bescherming moeten nemen:  voorjaarsgras brengt een verhoogde kans op diarree, hoefbevangenheid en insulineresistentie omdat het suikergehalte in het gras het hoogste is als het begint te groeien (boven 10 graden Celcius).

Vijf tips voor een veilige overgang van de stal naar de weide:

1. Onderzoek heeft aangetoond dat de hoeveelheid suiker (fructaan) in het gras tijdens de middag piekt en ’s avonds het laagste is. Dus het beste is om paarden aan het einde van de ochtend uit het weiland te halen. Het veiligste moment van de dag om te beweiden is vroeg in de ochtend. “Risicopaarden” kunnen daarom het beste tussen 5:00 en 10:00 uur beweid worden, omdat zij ’s middags veel gevaar kunnen lopen.                 LET OP! Een uitzondering hierop zijn koude nachten gevolgd door een zonnige dag. Door de opslag van fructaan tijdens een koude nacht (als het gras dus niet groeit) komt dit ’s morgens vrij, waardoor de suikerniveaus ’s morgens hoog kunnen zijn. Een mooie richtlijn biedt de fructaan-index; hierop is te zien of er een risico op een hoog suikergehalte in het gras bestaat.

2. Groeiende planten bevatten steeds meer vezels en tegelijkertijd daalt het suikerniveau langzaam. Geef het gras ca. 2 -3 weken de tijd om te groeien, zodat het alvast kan rijpen voordat je je paard er op zet. Na deze periode wordt beweiden steeds veiliger.

3. Voor alle paarden die gevoelig zijn voor hoefbevangenheid of insulineresistentie is het beter om zo min mogelijk toegang tot voorjaarsgras te geven. Geef voldoende hoeveelheden hooi. Kies hooi dat laat in het seizoen gemaaid is, omdat dit meestal minder suiker bevat. Een studie in Engeland heeft aangetoond dat een graasmasker de grasopname met 80% kan verminderen. Daarom is een graasmasker raadzaam voor paarden die in het vroege voorjaar 24 uur per dag worden beweid.

4. Het kan niet vaak genoeg benadrukt worden, hoe belangrijk een geleidelijke overgang naar andere voeding voor paarden is. Geef ’s morgens eerst het gebruikelijke hooi voordat het paard het land op gaat en begin met een uurtje per dag in de weide. Laat het paard elke dag een half uurtje langer grazen.

5. Houd de conditie van het paard nauwlettend in de gaten. Een paard met overgewicht loopt meer risico op medische aandoeningen. Bijvoorbeeld: paarden met insulineresistentie krijgen een vetlaag op de top van de nek, schouders, lendenen, achterhand en boven de ogen. Als een paard zwaar overgewicht heeft, raadpleeg dan een dierenarts of voedingsdeskundige. In veel gevallen van gewichtstoename moet het aanbieden van gras beperkt worden door middel van een graasmasker of door het paard ’s middags uit de weide te halen.

Prachtig filmpje (met uitleg) van ‘levende’ fascia:

 

Fascia (spreek uit: “faasia”) werd (tot slechts enkele jaren geleden) als bindweefsel en een “opvullend” en “ondersteunend” weefsel beschouwd. Bij dissecties (ontleding) t.b.v. het bestuderen van de anatomie werd hier geen aandacht aan besteed. Door gebrek aan kennis over de waarde van dit weefsel werd dit vaak doorgesneden en weggegooid om zo een ‘beter’ beeld te krijgen van de topografische ligging van de lichaamstructuren (spieren, pezen, botten, organen, etc.).

Dat fascia een belangrijke rol speelt in het lichamelijk en geestelijk functioneren, wordt de laatste tijd ook steeds meer door artsen en (fysio-)therapeuten erkend en bevestigd.

Fascia is een ononderbroken driedimensionaal web van bindweefsel welke zich uitstrekt naar alle zijden van het lichaam en worden geïnnerveerd (bezenuwd) door γ-motorneuronen. Het bestaat uit drie lagen: de oppervlakkige fascia, de diepe fascia en de viscerale fascia. De fasciae verbinden het gehele lichaam. Het geeft vorm aan het lichaam, het geeft steun en fungeert als schokbreker. De fasciae spelen een belangrijke rol in de hemodynamica en biochemische processen. Het is een tweede lijn van defensie tegen negatieve invloeden van buitenaf van het lichaam na de huid.

Het door fascia bedekte orgaan kan als gevolg van verhoogde gamma activatie (contractie fascia) beperkt worden in de mobiliteit. Deze contractie is reversibel. Door haar elasticiteit heeft fascia een groot adaptief vermogen. De viscerale fascia is echter minder rekbaar dan de oppervlakkige fascia door haar ondersteunende rol voor de organen. De diepe fascia is avasculair en bevat vele receptoren; nociceptoren, proprioceptoren, mechanoreceptoren, chemoreceptoren en thermoreceptoren. De mechano- en chemoreceptoren bevatten het vermogen om de fasciaspanning te verlagen.

Fascia kan invloed hebben op de graad van spierspanning, het bewegingspatroon, de bloedcirculatie, de hormoonhuishouding, het stresssysteem, het humeur, de manier van emotioneel reageren, het denken en bijgevolg ook het gedrag.
Het ononderbroken karakter van de fascia draagt bij tot de eenheid van het lichaam, maar verklaart tevens waarom een probleem in een bepaald deel van het lichaam secundaire problemen (elders in het lichaam) met zich mee kan brengen.

Stress heeft grote invloed op de spanning in het lijf en wordt vaak als oorzaak gezien van diverse klachten. De ware aard van een klacht kan echter heel ergens anders liggen en al veel langere tijd aanwezig zijn dan het lichaam op dat moment laat zien. Denk bij mensen bijvoorbeeld aan rugklachten die zo nu en dan eens aanwezig zijn maar bij stress enorm de kop op steken. De klacht was er al en de oorsprong zou wel eens in bijvoorbeeld de buikorganen kunnen liggen.  Stress veroorzaakt (onder meer) een samentrekking van fascia en voilá, je hebt een kanjer van een rugklacht…die niet uit de rug komt.

Wat dit betreft zijn paarden niet anders. Ook alle organen, pezen, spieren, botten etc. in het paardenlichaam zijn volledig verbonden door fascia.

Deze documentaire over ‘fascinating fascia’ geeft wat meer uitleg over wat ik doe als ik een paard een Bowen-behandeling geef, vernoemd naar de Australische Thomas Bowen, die ontdekte dat het behandelen en ‘losmaken’ van fascia niet alleen bij mensen, maar juist ook bij paarden (de oorzaak van) menig ongemak wegneemt en een geweldig resultaat geeft.

Veel kijkplezier!

http://www.youtube.com/watch?v=Ikx-0s8y480 

Delen uit de tekst hierboven komen uit www.brouwerosteo.nl.

Erg mooi animatie-filmpje over de werking van de lange rugspier(-groep), de longissimus dorsi. Even kijken!

 

Onlangs heb ik de pony van één van de winnaars van de loterij van Paard & Plezier 2015 behandeld. Het betrof een prachtige 6 jarige Welsh merrie waar veel grondwerk mee gedaan wordt en die sinds een jaar voor de wagen (in één- en tweespan) loopt.

De meeste paarden die ik de eerste keer behandel, hebben ‘iets’;  variërend van stijve spieren (waar in het lijf dan ook) tot kreupelheid of een verminderde weerstand als gevolg van een minder goede bloedsomloop / herstel na ziekte. Deze merrie kwam mij echter fysiek èn mentaal kerngezond over. Ze voelde ook goed aan, genoot zichtbaar van de behandeling en ontspande vrijwel direct volledig. En toch was ook dit paardje na de Bowen behandeling veel losser in haar lijf en bewoog nóg fijner; altijd weer zo mooi om te zien!

Enkele weken later ontving ik dit mailtje van de eigenaresse (met foto en toestemming om dit hier te publiceren):

Gaat goed met haar, de eerste dagen in bos gewandeld, daarna zondags in tweespan gehad ook in het bos. Die dag heeft ze zich werkelijk helemaal leeg gepiest haha, onvoorstelbaar, het hield niet meer op, hele watervallen, letterlijk bijna water om te zien. Zelfs onderweg. Maar liep wel goed. Toen (wegens persoonlijke omstandigheden) twee dagen helemaal niks gedaan, daarna weer tweespan en liep voor geen meter. Ze was heel zoekerig in aanleuning en ritme etc, was eigenlijk voor het eerst dat ik met haar zoiets had van: Hmmm, dit zint me niet. Toen volgende dag in enkelspan dressuur gereden en dat ging, na nog aanvankelijk wat zoeken, juist heel goed, dus ik denk dat het zoekerige er even bijgehoord heeft. Ze kon daarna wel ineens dingen die ze voorheen nog niet kon, o.a. vanuit halt heel mooi klein gesloten wegdraven en stukjes wat meer verzameld zonder te diep te komen. Gisteren heeft ze aan de dubbellonge gelopen en merkte ik eigenlijk hetzelfde. Als ik haar rug zo kan houden, dan kan ze wat makkelijker haar bekken gaan kantelen en beter vanuit achter gaan trekken en wat meer oprichting gaan krijgen, maar daar moest ze duidelijk zelf nog wat aan wennen.

Ik vond het een leuke interessante ervaring, en hoewel ze dus eigenlijk geen echte problemen had lijkt het toch of het haar een stukje verder op weg geholpen heeft. Nogmaals dank!             

Ontzettend leuk om te lezen hoe slechts één preventieve Bowenbehandeling  ook deze jonge, soepele Welsh zo veel goed gedaan heeft. 

Tijdens het (wederom) gezellige en geslaagde Paard&Plezier afgelopen zondag kon er op de stand van Fit Paard meegedaan worden aan een loterij waarbij een gratis Bowenbehandeling voor je paard was te winnen. Uit de goedgevulde bus zijn 2 kaartjes getrokken. En de winnaars zijn…..

Karina Schermer uit Nieuw Milligen

en

Mariska Stenzler uit Broek in Waterland

Dames, van harte gefeliciteerd! (jullie zijn inmiddels per email geïnformeerd).

 

 

 

“Paarden zijn het slachtoffer van foute diagnoses gesteld door honderden kwakzalvers en alternatieve genezers, zoals iriscopisten en mensen met een wichelroede. Dat leidt ertoe dat paarden bijvoorbeeld kreupel blijven of rugklachten houden”, aldus Julius Peters van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD).

Daarom komt de KNMvD met het voorstel alle in Nederland woonachtige paarden ieder half jaar verplicht te laten keuren door een dierenarts. Een mooi gebaar richting het paard… Slim ook! Want is dit niet een beetje de wereld op z’n kop? Hiermee lijkt de KNMvD meteen de oplossing te hebben gevonden om de teruglopende inkomsten van de dierenarts te ‘herstellen’; de dierenarts die steeds vaker gepasseerd wordt omdat de eigenaar meer vertrouwen heeft in een alternatieve genezer….

Zou het niet voor paard èn eigenaar fijner zijn als (sommige) dierenartsen zich íets meer zouden verdiepen in de OORZAAK van een blessure voordat er symptoombestrijders voorgeschreven worden? Vaak is die oorzaak te verhelpen door een behandeling door een gediplomeerd therapeut met iets meer specifieke kennis van het paardenlijf. Daarom werk ik, als therapeut, graag SAMEN met de dierenarts. Als ik denk dat het paard er bij gebaat is, zal ik altijd adviseren een specialist (DA, paardenarts, paardentandarts, hoefsmid, etc.) te raadplegen. Andersom zijn er gelukkig steeds meer dierenartsen in mijn omgeving die mij raadplegen als (de oorzaak van) een blessure door mij verholpen kan worden. En mooie samenwerking waarbij het welzijn van het paard ècht centraal staat.

Deels heeft de KNMvD gelijk: er lopen ook in de paardenwereld ‘kwakzalvers’ rond maar helaas heeft ook niet iedere dierenarts evenveel (actuele!) specifieke kennis van paarden. De slachtoffers hiervan pik je er bij een halfjaarlijkse gezondheidskeuring zó uit; ik vind het een prachtig initiatief ten behoeve van het welzijn van het paard. Maar niet als zo’n keuring in het leven geroepen wordt als financiële compensatie voor de dierenarts.

En nee, ik lees geen irissen en heb geen verstand van wichelroedes. Gelukkig begrijp ik wèl de anatomie en biomechanica van het paard.

 

Bij Pensionstal ‘de Heidehoek’ in Eemnes wordt zaterdag 30 augustus een benefietdag gehouden voor de stichting ‘PAARD IN NOOD SPANJE’.

Deze stichting, van de Nederlandse Laura Hoitsema, vangt paarden op die het slachtoffer zijn geworden van de economische crisis. De opvang is inmiddels uitgegroeid tot een capaciteit van 100 paarden. Veel Spanjaarden hebben zelfs geen geld meer om hun paard naar de slager te brengen omdat het daarvoor gechipt moet zijn. Paarden verhongeren regelmatig, aldus de stichting. Paarden die door de stichting kunnen worden geholpen, worden door een dierenarts onderzocht en krijgen een aangepast dieet om weer op gewicht te komen. Vervolgens start een zoektocht naar een goed nieuw tehuis, of ze mogen de rest van hun dagen als adoptiepaard bij de stichting slijten.

Bij stal ‘De Heidehoek’ zijn er tussen 11:00 en 18:00 uur paardenshows, marktkraampjes, een kidscorner, een gezondheidsplein en hapjes en drankjes. Op het programma staan (onder andere) spectaculaire dressuurshows met Andalusische paarden, een ‘hemdenrace’ tussen pensionstallen, een Kür op muziek van een Grand Prix-ruiter, Puissance springen, een behendigheidswedstijd tussen marathon-menners en een schitterende Voltige show.

Aan het eind van de benefietdag is er een grote veiling èn een loterij waarbij erg mooie prijzen te winnen zijn, zoals (2x) een volledige Bowenbehandeling voor je paard, aangeboden door FIT-PAARD.

Pensionstal Heidehoek is te vinden aan de Oud Eemnesserweg 7 in Eemnes (vlak bij de A1). De toegang is gratis!

Voor het volledige prgramma van die dag: www.benefietpins.nl

 

Heerlijk, de zon schijnt! Paarden zijn echter heel slecht in het verliezen van warmte door hun opeengepakte massa op 4 (relatief) dunne beentjes. Hoe koel je een paard het beste af na het rijden/longeren? Spuit hem nat met koud water en ga stappen. Door de beweging van het stappen komt er wind langs hun natte lichaam waardoor ze afkoelen. Als paarden te lang een lichaamstemperatuur hebben van 41 graden of meer, dan stollen de eiwitten in de spieren. Dit is onomkeerbaar en er kunnen kleine beschadigingen in de spier ontstaan.

Ook BIT-magazine heeft deze maand aandacht voor oververhitte paarden:
Vind jij het te warm om prestaties te verrichten, dan is het voor je paard waarschijnlijk ook te warm. Volgens gedragsdeskundige dr. Machteld van Dierendonck moeten we deze oude regel beter naleven. De kans dat paarden een zonnesteek oplopen is namelijk groter dan we denken. “Op een hete dag kan twee uur in de zon staan al genoeg zijn. En hoe donkerder het paard, hoe groter het risico!”

Let dus op met wedstrijden en lange buitenritten. Het voorkomen van oververhitting en een zonnesteek is vrij simpel: Zorg voor voldoende schaduw in de wei. De meest paarden staan liever in de regen dan in de volle zon! Is er geen of onvoldoende schaduw in de wei of heeft je paard eerder last gehad van oververhitting, zet hem dan op het heetst van de dag binnen. Houd veulens extra in de gaten. De merries kunnen misschien tegen de warmte, de veulens nog niet. Maar zij blijven bij hun moeder en zoeken niet zelf de koelte op.

Raakt je paard toch oververhit, zet hem dan direct in de schaduw en zorg voor afkoeling. Spoel hals en borst enkele minuten af met water. Op deze plaatsen liggen de grootste aders meer aan de oppervlakte. Gebruik een zweetmes, zodat het overtollige water geen ‘warme deken’ vormt en herhaal het afspoelen eventueel.

Elk jaar breekt er ergens in Nederland wel het Rhinopneumonie virus uit. In het algemeen altijd lokaal en daarom goed te bestrijden. Dat paarden ziek worden door het Rhinovirus (Equine Herpes Virus – EHV) is niet uniek. Elk paard heeft in zijn leven wel eens het rhinovirus gehad. Rhinopneumonie infecties uiten zich meestal in griepachtige verschijnselen, zoals temperatuurverhoging en een snotneus.

Er bestaan drie varianten van het Rhinovirus: de luchtwegen-, de neurologische- en de abortusvariant.
Paarden herstellen meestal volledig wanneer er sprake is van de luchtweginfectie.
De neurologische vorm geeft soms wel ernstige problemen. Als een paard met de neurologische variant te maken krijgt, zal dit vrijwel direct tot uiting komen in, onder meer, coördinatieproblemen (zwalken) tot, in het ergste geval, een complete verlamming van de achterhand. Bloedonderzoek moet daar definitief uitsluitsel over geven.
De abortusvariant, waarbij de slijmvliezen van de baarmoeder geïnfecteerd raken, geeft doodgeboren veulentjes.
Rhinopneumonie is altijd aanwezig in Europa (net zoals bijvoorbeeld waterpokken bij mensen) en komt jaarlijks terug in Nederland. De incubatietijd van het Rhinovirus is twee tot tien dagen. Het virus ‘vliegt’ niet door de lucht, waardoor het betrekkelijk gemakkelijk is om een uitbraak in toom te houden.

Verspreiding
Bij een paard geïnfecteerd met het Rhinovirus is de neusuitvloeiing besmettelijk. Bij de abortus-variant is dat de vrucht en het vruchtwater. Voorkomen van direct contact met een besmet paard is de belangrijkste maatregel ter voorkoming van verdere besmetting. In principe kan het virus ook door de mens via kleding en handen worden overgedragen als deze van het ene naar het andere paard gaat. Door goede hygiëne (handen goed wassen, schone kleding dragen, schoenen schoon houden) kan deze vorm van overbrengen worden uitgesloten.
Het passeren van paarden op straat of in het bos is geen mogelijke bron van besmetting wanneer direct contact wordt voorkomen.
De Sectorraad Paarden (SRP) adviseert, tijdens een rhino-uitbraak paarden niet onnodig te vervoeren (denk ook aan stress) en voorzichtig te zijn met het toelaten van ‘vreemde’ paarden op eigen terrein. De Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit van Utrecht ondersteunt dit beleid.

Preventie
Rhino waart eigenlijk continu rond, maar dit kan onder normale omstandigheden weinig kwaad. Het Rhinovirus kan pas vat op het paardenlichaam krijgen wanneer het paard een verminderde weerstand heeft. In een omgeving waar de infectiedruk hoog is, bij weerstandsverminderende condities (zoals stress) of bij de eerste tekenen van Rhino in de nabije omgeving is het dan ook raadzaam om de weerstand van het paard te optimaliseren. Dit kan met diverse, natuurlijke supplementen waarvan vooral het aminozuur L-lysine een goede aanvulling is bij de bestrijding van actieve herpesvirussen. Maar ook een Bowen-behandeling kan het paard helpen het natuurlijk immuunsysteem een boost te geven. Uiteraard kom ik virus-vrij en schoongekleed bij uw paard!

Tot slot: omdat het Rhinovirus snel muteert is vaccineren van paarden tegen Rhino niet erg zinvol. Wilt u hier meer informatie over, neem dan contact op met uw (paarden-)dierenarts.

Hoe leuk is dit: een gratis E-book, met dank aan Karine Vandenborre: 10 tips voor een betere relatie met je paard